In 2016 zijn de wissels van het betonspoor van de metro in het Noord-Franse Lille vervangen door FFU® synthetisch hout. Dit was het tweede succesvol geïmplementeerde project met dwarsliggers van FFU synthetisch hout na de vernieuwing van twee spoorwissels op het betonspoor in Toulouse in 2015.
De spoorbaanelementen van de metro in Lille (lijn 2) rusten op dwarsliggers van azobé, een bijzonder zwaar en hard houttype. De wissels werden dertig jaar geleden geïnstalleerd. Door de jaren heen zijn de houten dwarsliggers in slechte conditie geraakt. Bij onderzoek naar de oorzaak van die verslechtering werd een schimmel gevonden die een verrottingsproces veroorzaakt. Daarom voerde Keolis Lille, een particuliere spoorwegmaatschappij voor personenvervoer, een renovatieproject uit waarbij twee wissels werden vervangen en maakte daarbij gebruik van de FFU kunststof dwarsliggers van SEKISUI.
Kunststof dwarsliggers voldoen aan de veiligheidskenmerken van de specificaties van de fabrikant en bieden het voordeel dat ze on site op maat gebracht kunnen worden, zodat er ook spoorwegapparatuur ingezet kan worden met variabele geometrische beperkingen. De zeer lange levensduur en het excellente elastische materiaalgedrag, gecombineerd met de hoge chemische bestendigheid van FFU® synthetisch hout, zijn cruciale eigenschappen, waardoor ze bij voorkeur toegepast worden bij wisselsystemen, die voor een efficiënte werking van de spoorwegen van groot belang zijn.
Historie en toepassingsgebieden
FFU (Fiberversterkt Foamed Urethaan) is synthetisch hout dat gebruikt wordt voor de productie van dwarsliggers. Het is in 1978 ontwikkeld door SEKISUI Chemical Co. Ltd. in samenwerking met de Japanse Spoorwegen. Het uitgangspunt voor de ontwikkeling en productie van dit duurzame, zeer bestendige en onderhoudsarme synthetische materiaal was de vraag hoe men een hoogwaardig en te allen tijde storingsvrij railnetwerk kon garanderen. In 1980 werd het materiaal op twee projecten toegepast: een pilot op een ondersteuningsconstructie van een brugdek én in een tunnel van de hogesnelheidslijn Shinkansen. Vanaf 1985 wordt deze dwarsligger standaard gebruikt door de Japanse Spoorwegen. In 2004 werd ze voor het eerst in een Europees project toegepast in Oostenrijk. Sinds die tijd worden FFU kunststof dwarsliggers in Europa op een duurzame wijze op bruggen en wissels toegepast. Tot nu toe is er wereldwijd meer dan 1400 km spoorweg aangelegd met FFU® synthetisch hout. In maart 2014 werd de internationale ISO standaard 12856-1 voor kunststof dwarsliggers van kracht.
Hoogwaardige technologie
FFU® synthetisch hout is een perfecte symbiose van hout en kunststof waarin de voordelen van beide materialen gecombineerd worden. Ononderbroken glasvezel en polyurethaan worden gecombineerd tot een materiaal van hoge kwaliteit dat zeer lang meegaat. Het heeft de levensduur van hoogwaardig kunststof, het gewicht van natuurlijk hout en kan als hout bewerkt worden. De gedachte erachter was synthetisch materiaal te ontwikkelen dat dezelfde eigenschappen heeft als natuurlijk hout, maar dat tevens een verlengde levensduur heeft en tegen verwering bestand is. FFU® synthetisch hout wordt vervaardigd door enkelvoudige strengen glasvezel met polyurethaan in een hogedruk extractiepers samen te persen. Het heeft een gesloten celstructuur, dus kan geen water absorberen. Bovendien hoeft dit synthetisch hout niet geïmpregneerd te worden met milieuonvriendelijke chemische stoffen, maar is het toch resistent tegen chemische vervuiling. De duurzaamheid van FFU® synthetisch hout is vele malen hoger dan die van natuurlijk hout. De verwachte levensduur van de dwarsliggers van FFU synthetisch hout ligt boven de 50 jaar.