Heb je ooit gemerkt dat Japanse collega’s vaak ‘schuifelend’ door het kantoor gaan, omdat ze veel te grote schoenen dragen? De verklaring is gemakkelijk te begrijpen: vanwege een oude Japanse gewoonte dragen ze schoenen die niet passen en die gewoonte nemen de meeste Japanners mee naar Europa.
Als je ooit in Japan bent geweest, ken je ‘Genkan’, een van de meest duidelijke Japanse uitingen van gedrag, naast buigen en beleefdheid. Genkan is het entreegebied van traditionele Japanse appartementen, huizen, restaurants, tempels en officiële gebouwen. Het is de overgang tussen het buitenste (‘soto’) en binnenste gebied (‘uchi’) en er wordt in Japan volledig anders mee omgegaan dan met een typische entree in Europa.
In Europa doe je thuis je schoenen uit als je die schoenen in de openbare ruimte draagt. Dat ligt in Japan net iets anders.
Japanse slippercultuur
Als je in Japan een gebouw betreedt, zet je je schoenen op de vloer of in een schoenenkast. Binnen het gebouw loop je op kousen, sokken of slippers. Het is niet gepast om de binnenzijde van een gebouw met je straatschoenen te onteren. De schoenen dien je zodanig te neer te zetten dat de tenen van het huis af gekeerd zijn. Pas dan mag je het binnenste van een gebouw betreden. Overigens is dat ook de reden waarom vele Japanners hun schoenen op kantoor uitdoen. Een Japans gezegde luidt: ‘Alleen de doden dragen schoenen binnenshuis’.
Zelfs binnen het gebouw wordt er van schoenen verwisseld, bijvoorbeeld wanneer je naar het toilet gaat. Er zijn extra slippers die je uitsluitend op het toilet draagt. Voordat je het toilet binnengaat, dien je weer van slippers te wisselen.
Verschillende keren van schoeisel wisselen is in Japan heel gewoon. En om dat wisselen wat gemakkelijker te maken, kopen de meeste Japanners hun schoenen een paar maten te groot, zodat ze iedere keer als ze van schoenen moeten wisselen snel en gemakkelijk in en uit hun schoenen kunnen schieten. Het is namelijk onbeleefd om anderen te laten wachten, omdat jij teveel tijd moet besteden aan het strikken van je veters.
Over schuifelen gesproken …
Japanners voelen zich niet ongemakkelijk op te grote schoenen. Europeanen lopen liever op dichte schoenen die voet goed omsluiten, Japanners daarentegen zijn gewend om op allerlei maten schoenen te lopen.
Omdat men bij het betreden van een gebouw niet te veel tijd kan besteden aan het kiezen van de juiste slippers, is men eraan gewend geraakt slippers van allerlei maten te dragen. Daarom maakt het Japanners niet veel uit of de schoenen passen of niet. In Japan loop je de meeste tijd op schoenen of slippers die direct voorhanden zijn en al dan niet passen. En je loopt niet op slippers, je schuifelt.
Het meest traditionele schoeisel zijn houten sandalen met een teenbrug, waarin je de voet kunt strekken en waarmee je alleen maar kunt schuifelen.
Zou je meer willen lezen over culturele onderwerpen?
E-mail ons op europe@sekisui.com